Hãy tỉnh thức

Chúa Nhật I Mùa Vọng Năm B
Lời Chúa: Is 63,16b-17.19b; 64,2-7; 1Cr 1,3-9; Mc 13,33-37

Với Chúa Nhật này, chúng ta bắt đầu Mùa Vọng, khởi đầu năm phụng vụ mới, thời gian của canh tân tâm linh, của hy vọng và đợi chờ niềm vui.
Dân Chúa sống lại một năng động kép của tinh thần. Một đàng, chúng ta hướng cái nhìn về mục đích tối hậu của cuộc lữ hành đời mình trên trần gian, để chuẩn bị đón chờ Chúa Kitô trở lại trong vinh quang vào ngày cánh chung (parousia); đàng khác, chúng ta tưởng nhớ và cử hành với những tâm tình thánh thiêng việc Con Thiên Chúa sinh hạ bởi Đức Trinh Nữ Maria tại Bêlem cách đây hơn hai ngàn năm (x. Gl 4,4).

Trong viễn cảnh đó, Lời Chúa hôm nay nói nhiều lần đến chủ đề về tỉnh thức: “Anh em phải coi chừng, phải tỉnh thức, vì anh em không biết khi nào thời ấy đến... Anh em phải canh thức, vì anh em không biết khi nào chủ nhà đến” (Mc 13,33.35). Vậy thì tỉnh thức có nghĩa là gì? Tỉnh thức để làm gì và để gặp ai?

Theo nghĩa đen về phương diện thể lý, tỉnh thức có nghĩa là tỉnh táo, không có ngủ gật, không ngái ngủ, không ủ rủ. Nhưng là trạng thái tỉnh táo và minh mẫn.

Theo nghĩa Kinh Thánh, từ tỉnh thức mang một ý nghĩa sâu sắc và có tính biểu tượng. Nó diễn tả một thái độ sống nền tảng, một cách thế sống của người Kitô hữu. Đó là thái độ nhạy bén, sẵn sàng và ngoan ngùy, như những tôi tớ trung thành luôn biết chờ đợi chủ trở về bất thình lình (x. Mc 13,24).

Trước hết, người tỉnh thức là người nhạy bén với sự hiện diện của Thiên Chúa, với lời mời gọi của Người và với những giá trị Tin Mừng; người tỉnh thức là người biết đọc cuộc sống và nhận ra khuôn mặt của Thiên Chúa qua mọi biến cố xảy ra trong đời sống mình. Người tỉnh thức là người có khă năng để học từ mọi nơi, mọi lúc, từ bất cứ ai hay hoàn cảnh nào, cả những sai lầm và thất bại trong đời mình, để lớn lên và trưởng thành không ngừng.

Trái với thái độ sống tỉnh thức là lối sống u mê, nghĩa là lối sống của một người tự cuốn mình trong cái tôi ích kỷ, không còn cặp mắt tích cực để nhìn đời và đọc ra nhưng dấu chỉ thời đại, không còn khả năng đón nhận những điều kỳ diệu, điều tích cực và những quà tặng cuộc sống vốn là hồng ân quý báu đến từ Thiên Chúa qua mỗi ngày sống của mình.

Thứ đến, người sống tỉnh thức là người luôn sẵn sàng để đón Chúa đến, như những trinh nữ với đèn sáng trong tay, háo hức và hân hoan chờ chàng rể tới. Đó là người luôn biết hướng tâm hồn mình về một điều gì tốt đẹp, và hơn thế nữa, hướng lòng mình để gặp gỡ một Con Người, là Chúa chúng ta, Đức Giêsu Kitô. Động lực giúp chúng ta tỉnh thức đó là tình yêu. Bởi vì, ai yêu thì cũng biết sống tỉnh thức, ngay cả lúc còn đang ngủ! Điều này được diễn tả rất hình ảnh và ý nghĩa trong sách Diễm Ca: “Suốt đêm, trên giường ngủ, tôi tìm người lòng tôi yêu dấu.
Tôi đi tìm chàng mà đâu có gặp!” (Dc 3,1-2); hay như Thánh Thi kinh tối nói: “Dầu mắt ngủ nhưng lòng vẫn thức, vẫn tin yêu một mực chân tình.”

Người thỉnh thức là người thi hành thánh ý Thiên Chúa và quảng đại giúp đỡ anh chị em trong mọi lúc, mọi hoàn cảnh một cách vô điều kiện. Người luôn biết sẵn sàng phục vụ người khác như người lính gác canh đêm (Mc 13,34).

Cuối cùng, người sống tỉnh là người rất “ngoan ngùy” và biết vâng theo Chúa Thánh Thần, Đấng ở trong chúng ta còn mật thiết hơn chúng ta và hướng dẫn chúng ta từ sâu thăm nhất của lòng trí chúng ta. Trong tiếng Latin có hạn từ “docibilitas” diễn tả thái độ của người biết lắng nghe và vâng theo Thánh Thần, người để cho Chúa Thánh Thần uốn nắn và biến đổi mình, làm cho mình được trở nên phong phú về mọi phương diện, được trở nên đồng hình đồng dạng với Đức Kitô (bài đọc II), là mặc lấy những tâm tư và tình cảm của Đức Kitô trong tương quan đối với Chúa Cha và đối với tha nhân.

Đây chính là thái độ của Đức Maria, một nhân vật của Mùa Vọng, một người phụ nữ tràn đầy Thánh Thần. Mẹ luôn sống tỉnh thức, sẵn sàng và tín thác vào ơn Chúa. Mẹ đã để cho Chúa Thánh Thần hoạt động trên mình để cho Con Thiên Chúa “nhập thể” trong lòng. Chính vì thế, Mùa Vọng cũng được gọi là thời gian của Chúa Thánh Thần. Noi gương Đức Maria, chúng ta hãy để cho Chúa Thánh Thần hoạt động để Con Thiên Chúa “nhập thể” và nên hình dạng trong lòng chúng ta một cách thiêng liêng.

Cha Anthony de Mello kể câu chuyện khá thú vị về thái độ tỉnh thức như sau: có một kẻ ăn mày khố rách áo ôm đang ngồi bên một bờ sông, anh mơ thấy một chiếc xe rất sang trọng chạy đến bên anh, rồi bỗng nhiên, cánh cửa xe mở ra, một cô gái rất xinh đẹp bước ra và đến ngồi bên cạnh anh, cô nhìn anh đắm đuối. Anh thấy mình số hưởng, liền xích lại gần cô để hôn cô. Lập tức, anh rơi tỏm xuống sông và tỉnh ngộ. Từ lúc nãy tới giờ mơ mà cứ tưởng thật. Nhiều lúc chúng ta cũng rất giống với anh này, sống mơ màng màng! Khi chúng ta rơi xuống sống, hay bị dồn vào bức tường, lúc đó chúng ta mới tỉnh ngộ. Sự tỉnh ngộ đó là rất quý, đôi khi dầu muộn màng, nhưng muộn còn hơn không.

Như thế, Mùa Vọng mà chúng ta bắt đầu hôm nay không chỉ là một thời gian quý báu mời gọi chúng ta tỉnh thức và sẵn sàng để đón chờ Chúa đến trong mọi hoàn cảnh hay bất cứ lúc nào, đồng thời mời gọi chúng ta sống tốt giây phút hiện tại qua việc chu toàn bổn phận và thánh ý Chúa mỗi ngày trong đời sống của mình. Với cách sống như thế, Chúa đến lúc nào, chúng ta cũng sẵn sàng ra đón Người. Amen!