Điều lớn lao từ điều nhỏ bé

CHÚA NHẬT XI thường niên B

Ed 17,22-24; 2Cr 5,6-10; Mc 4,26-34

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta suy niệm về những điều vĩ đại của Nước Trời ẩn dấu trong những việc nhỏ bé, những biến cố bình thường và trong những con người thấp hèn. Nhưng đó là cách thức mà Thiên Chúa thực hiện và thiết lập Nước Trời.

Trong bài đọc I, trích từ sách tiên tri Êdêkien, chúng ta có một sự tiên báo lớn lao về triều đại của Ítraen sẽ được phục hưng trên núi Xion. Theo cái nhìn này, nơi đó Thiên Chúa sẽ chặt ngọn cao nhất cây hương nam, rồi Người lấy chồi non từ ngọn mọc ra và đem trồng trên núi Ítraen, tại đó sẽ mọc lên một cây hương nam vĩ đại mà các loài chim trời đến ẩn náu dưới cành của nó.

Hình ảnh này muốn nói rằng nhờ sự quan phòng của Thiên Chúa, những sự khởi đầu dù rất nhỏ bé cũng có thể trở thành những kết quả lớn lao; một dân tộc rất ít ỏi lại trở thành một triều đại lớn mạnh giữa các dân tộc khác. Đó là việc Chúa làm.

Trong bài đọc II, trích thư II gửi tín hữu Côrintô, thánh Phaolô là một chứng nhân cho điều này: Ngài là một người đơn hèn, một người Pharisêu, nhưng nhờ ơn Chúa, ngài trở thành một nhà truyền giáo vĩ đại. Giờ đây, ngài xác tín rằng những điều chúng ta làm trên trần gian, hay trong thân xác, nếu chúng ta hiến dâng và làm theo thánh ý Thiên Chúa, chúng sẽ mang lại kết quả lớn lao, trở thành điều vĩ đại cho sự sống đời đời và mang lại lợi ích cho rất nhiều người.

Trong bài Tin Mừng, Chúa Giêsu giới thiệu hai dụ ngôn về Nước Thiên Chúa. Cả hai dụ ngôn đến từ môi trường nông nghiệp, từ những đời sống trồng trọt của người nông dân. Chúng ta hãy tìm hiểu sự tương phản giữa chúng.

Trong dụ ngôn thứ nhất, người nông dân ra đồng gieo hạt giống, rồi sau đó, ông về nhà ăn uống, ngủ, nghỉ... trong khi những hạt giống âm thầm lớn lên và ngay cả người nông dân đó cũng không biết những gì đang xảy ra. Ông sẽ trở lại chăm bón ruộng mình. Ông là người gieo hạt và chăm sóc, nhưng chính Thiên Chúa là Đấng làm cho hạt giống lớn lên, cho mưa thuận gió hòa, và làm cho mùa màng được màu mỡ, bội thu trong mùa gặt. Tất cả những điều này xảy ra do sự quan phòng của Thiên Chúa mà nhiều lúc cả người nông dân khi làm ruộng cũng không để ý đến điều đó, không hiểu được làm sao phép lạ đó xảy ra. Dụ ngôn này diễn tả một điều quan trọng này: Mọi kết quả chúng ta có được là do bàn tay của Thiên Chúa đã âm thầm thực hiện. Mọi kết quả của công việc chúng ta làm là nhờ ơn Chúa. Chính Thiên Chúa thực hiện và xây dựng Nước Trời, chứ không phải người nông dân.

Trong dụ ngôn thứ hai, chúng ta có hình ảnh về hạt cải mà đối với người Palestina thời đó là loại hạt nhỏ bé nhất trong các loại hạt giống. Nhưng hạt giống này chứa đựng trong mình những mầm sống mạnh liệt để lớn lên, trở thành cây lớn và mang lại nhiều hoa trái. Chúng ta hãy quan sát cây cải khi đã lớn lên, nó trở thành cây xum xuê đến nỗi chim trời đến ẩn trú và làm tổ trên cành của nó. Làm sao một hạt cải nhỏ bé lại trở thành một cây to lớn như thế? Làm sao có thể hiểu được một cây là nơi trú ngụ của nhiều loài chim trời được bắt đầu từ một hạt cải nhỏ bé? Đó là một phép lạ của sự sống xảy ra do sự quan phòng của Thiên Chúa. Hình ảnh cây cải là hình ảnh về Nước Trời. Qua dụ ngôn này, Chúa Giêsu muốn nhấn mạnh rằng: trước hết, chính Thiên Chúa là Đấng làm cho Nước Trời lớn lên. Đó là hành động của Người chứ không phải là hành động của con người. Đó là chương trình của Thiên Chúa chứ không phải là chương trình của chúng ta. Chương trình con người không thể làm phát xuất Nước Trời, nhưng chỉ có Thiên Chúa mới thực hiện, thiết lập và làm cho Nước Trời được lớn mạnh.

Thứ đến, chúng ta được mời gọi để cộng tác và đảm nhận sứ vụ của mình để xây dựng Nước Trời ở trần gian bằng đời sống, việc làm, đặc biệt bằng những việc làm nhỏ bé mà chúng ta có thể làm mỗi ngày cho mình và người khác. Vì những việc làm nhỏ bé và khiêm tốn của chúng ta luôn chứa đựng những điều tốt lành và mang lại những lợi ích lớn lao cho Nước Trời theo cách thế như Thánh Phaolô đã kinh nghiệm nơi bản thân.

Như thế, chúng ta có một sự căng thẳng năng động này: một đàng, chúng ta phải để cho Thiên Chúa hoạt động khi Người dùng những cách thức đơn hèn và những việc nhỏ bé để thực hiện ý định lớn lao của Người. Chúng ta cũng luôn được mời gọi đừng sợ khi phải làm những việc nhỏ bé và khiêm tốn. Chúng ta hãy làm những việc ây hằng ngày. Chúng ta cũng đừng xếp những việc làm nhỏ bé đó vào những hạng chót của các hoạt động và xem thường chúng. Bởi vì, trong bàn tay Thiên Chúa, những việc làm nhỏ bé đó cũng có thể được biến đổi thành hạt giống của những điều vĩ đại cho Nước Chúa và phần rỗi các linh hồn.

Chúng ta hãy nhìn vào những chứng tá của rất nhiều vị thánh nam nữ trong lịch sử Giáo Hội. Họ đã bắt đầu bằng những điều bé nhỏ, đôi lúc từ số không. Nhiều vị thánh đã bắt đầu thành lập hội dòng bằng cách trở thành những người hành khất. Chẳng hặn như thánh Ignatio Loyola đã từ bỏ mọi sự và trở thành người nhỏ bé nhất để theo Chúa. Nhưng khi ngài làm như thế, Thiên Chúa đang chuẩn bị cho ngài trở thành đấng sáng của một hội dòng lớn trên thế giới. Chúng ta cũng có thể kiểm chứng điều này từ thánh Phanxicô Assisi và nhiều vị thánh nam nữ khác trong Giáo Hội. Họ là những người sáng lập các dòng tu bắt đầu từ những điều rất nhỏ bé. Nhưng Thiên Chúa đã làm cho hội dòng của họ trở thành những hội dòng lớn lao qua các thế hệ.

Tôi còn nhớ, có lần tôi gặp một người giáo dân đồng hương ở Mỹ, là người đã giúp đỡ khá nhiều tiền cho giáo xứ tôi trong việc xây dựng lại ngôi thánh đường và cũng là người đã nâng đỡ nhiều chủng sinh và nữ tu trong giáo phận. Khi gặp bà, tôi hỏi bà làm gì mà có tiền để làm việc bác ái như thế? Bà cho biết: mỗi ngày sau khi đi lễ sáng về, bà đi lặt các long bia, long coca cola mà người ta vứt nơi thùng rác, rồi gom lại và bán cho người ta để lấy tiền. Nhờ đó hằng năm bà tích lũy được một số tiền để giúp đỡ những ai cần ở quê nhà, bà đã giúp cho nhiều người trở thành linh mục và nữ tu theo cách thế khiêm tốn như thế.

Trong cuộc sống, có lẽ chúng ta cũng có kinh nghiệm và chứng kiến rất nhiều những chứng tá tương tự như thế. Nhiều lúc chúng ta thực hiện những việc làm dù rất nhỏ bé, nhưng nhờ ơn Chúa quan phòng, những việc làm nhỏ bé đó mang lại những kết quả và lợi ích lớn lao cho người khác và Nước Trời, như hạt cải nhỏ bé trở thành cây lớn cho chim trời đến ở và làm tổ trong dụ ngôn hôm nay.

Vì thế, chúng ta được mời gọi hãy kiên nhẫn làm những việc lành dù nhỏ bé để xây dựng Nước Trời và vì lợi ích của tha nhân. Dù đó là hành vi nhỏ bé nhưng chúng ta làm với lòng mến lớn lao, Thiên Chúa sẽ làm cho chúng trở thành những điều kỳ diệu đến không thể ngờ như vẫn thường xảy ra trong cuộc sống. Amen!

Lm. Phêrô Nguyễn Văn Hương