Chúa Nhật IV Mùa Vọng Năm C
(Lc 1,39-45)
Chúng ta cử hành Chúa Nhật IV Mùa Vọng và Giáng Sinh năm nay trong một bối cảnh rất đặc biệt: toàn thể Hội Thánh cử hành Thượng Hội đồng lần thứ XVI hướng tới một Hội Thánh hiệp hành: hiệp thông, tham gia và sứ vụ. Thượng Hội đồng là dấu chỉ thời đại với một sự canh tân mới mẻ đầy bất ngờ: bắt đầu từ dưới lên, từ Dân Chúa, từ cấp địa phương, đến châu lục rồi mới cấp hoàn vũ.
Trong bài phát biểu khai mạc, Đức Giáo hoàng Phanxicô lưu ý: “Thượng Hội đồng không phải là một nghị trường hay là một cuộc thăm dò ý kiến; nhưng là một biến cố mang tính Hội Thánh và nhân vật chính của nó là Chúa Thánh Thần.” Vì thế, tất cả chúng ta đều được được mời gọi tham gia.
Theo đường hướng canh tân của Công Đồng Vaticanô II, khi trích lại lời của nhà thần học Yves Congar: “Không cần thiết phải tạo ra một Hội Thánh khác, nhưng phải tạo ra một Hội Thánh khác biệt,” Đức Phanxicô giải thích: Tạo nên một Hội Thánh khác biệt là trở nên một Hội Thánh gặp gỡ, lắng nghe và gần gũi với thái độ thương xót và dịu dàng.
Lời Chúa hôm nay hướng chúng ta tới trọng tâm của lễ Giáng Sinh là gặp gỡ và tôn thờ Con Thiên Chúa giáng trần, đồng thời giúp chúng ta sống linh đạo của một Hội Thánh hiệp hành qua câu chuyện Đức Maria đi thăm viếng bà Êlisabét. Cuộc gặp gỡ này xảy ra rất âm thầm, bình thường, dường như ít người biết, nhưng lại chứa đựng những điều vĩ đại và bài học để sống.
Trước hết là văn hoá gặp gỡ
Thánh Luca trình thuật: “Hồi ấy, bà Maria vội vã đi đến miền núi... Bà vào nhà ông Dacaria và chào bà Êlisabét” (Lc 139-40). Đây là cuộc gặp gỡ giữa hai người mẹ và hai người con, giữa giao ước cũ và giao ước mới. Bà Êlisabét là biểu tượng cho dân Ítraen, dân riêng đang chờ Đấng Mêsia, còn Đức Maria là biểu tượng của dân Ítraen mới, người mang Đấng Cứu Thế. Đức Maria chính là “nhà tạm di động và sống động” để mang Chúa đến cho gia đình ông Dacaria và qua đó cho toàn thể gia đình nhân loại. Trong cuộc gặp gỡ này, hai người mẹ và hai người con tràn đầy niềm vui. Bởi vì, họ được tràn đầy Chúa Thánh Thần.
Cuộc gặp gỡ này chính là biểu tượng và kiểu mẫu cho một Hội Thánh gặp gỡ. Cảnh thăm viếng này cũng diễn tả vẽ đẹp của lòng hiếu khách và nền văn hóa gặp gỡ: Đây có sự đón tiếp lẫn nhau, lắng nghe nhau, tôn trọng và dành chỗ cho nhau, chia sẻ với nhau niềm vui có Chúa, cũng như phục vụ lẫn nhau.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô mời gọi chúng ta xây dựng nền văn hoá gặp gỡ, thay vì văn hoá loại trừ, cần xây những chiếc cầu hơn là tạo những bức tường, để gặp gỡ, đón tiếp và truyền giáo.
Việc tổ chức gặp gỡ và thỉnh ý mọi thành phần Dân Chúa trong các giáo phận là để mọi người sống và trở nên một Hội Thánh gặp gỡ. Mỗi người chúng ta ý thức như thế nào về lời mời gọi này? Tôi có sẵn sàng để đến với người khác và kiến tạo một nền văn hoá gặp gỡ không?
Thứ đến là “thái độ lắng nghe”
Một cuộc gặp gỡ đích thực chỉ có được ngang qua lắng nghe. Cuộc gặp gỡ giữa Đức Maria và bà Êlisabét diễn thái độ lắng nghe của mỗi nhân vật: Họ lắng nghe nhau nhờ tác động của ơn Chúa. Thánh Luca kể: “Được đầy Thánh Thần, Bà Êlisabét kêu lớn tiếng và nói: “Em được chúc phúc giữa mọi người phụ nữ... Bởi đâu tôi được Thân Mẫu Chúa tôi đến với tôi thế này?” Họ lắng nghe nhau không chỉ bằng đôi tai, nhưng còn bằng chính con tim của mình. Họ lắng nghe nhau để lắng nghe Chúa Thánh Thần nói trong họ và qua họ, từ đó nhận ra điều tốt đẹp nhất do Thánh Thần gợi mở.
Bằng sự chân thành, chúng ta hãy tự hỏi: Chúng ta đang lắng nghe nhau thế nào, con tim chúng ta đang lắng nghe ra sao? Chúng ta có để cho tha nhân bày tỏ ý kiến, để cho họ bước đi trong đức tin ngay cả khi gặp khó khăn trong cuộc sống, để họ đóng góp cho đời sống cộng đoàn mà không bị ngăn trở, từ chối hay phán xét?
Tham gia vào Thượng Hội Đồng là bước theo cùng con đường của Ngôi Lời đã trở thành xác phàm, là nối gót theo bước chân Người, lắng nghe lời Người cùng với lời của tha nhân. Đó cũng là khám phá với sự ngỡ ngàng ngọn gió của Thánh Thần trong cách thức luôn mới để hướng đến những lối nẻo và ngôn ngữ mới. Đây là một tiến trình tiệm tiến, thậm chí gian nan, để học lắng nghe nhau giữa giám mục, linh mục, tu sĩ và giáo dân, đồng thời tránh đi những câu trả lời giả tạo và hời hợt. Chúa Thánh Thần đòi buộc chúng ta lắng nghe những ưu tư, lo lắng, hy vọng của mỗi Giáo hội, dân tộc và quốc gia. Và cả việc lắng nghe thế giới, những thách đố và thay đổi trước mắt chúng ta. Chúng ta đừng để trái tim ngủ quên, đừng nhắm mắt lại trong những gì chúng ta tin chắc. Nhiều lần những chắc chắn đóng chặt chúng ta lại. Chúng ta hãy lắng nghe nhau.
Cuối cùng bài học về sự gần gũi với sự dịu dàng và phục vụ
Khi được thiên sứ báo tin về người chị họ đã mang thai trong lúc tuổi già, Đức Maria không phải ở từ xa, viết thư, hay điện thoại để thăm hỏi; Mẹ cũng không cứ “thỉnh thoảng nhìn đồng hồ mong cho xong sớm cuộc gặp gỡ.” Nhưng cùng với Ngôi Lời Nhập Thể, Mẹ đã đích thân đến trực tiếp và trọn vẹn hiện diện để chia sẻ niềm vui cũng như những vất vả của gia đình người chị họ mình khi mang thai và lúc sinh nở. Mẹ hiện diện và phục vụ với sự gần gũi, dịu dàng và yêu thương. Đó là phong cách của Thiên Chúa và của Đức Maria mà chúng ta được mời gọi để sống.
Thượng Hội Đồng lần này muốn trở thành một Hội Thánh gần gũi. Giáo sỹ gần gũi với giáo dân, với tu sỹ, và cùng nhau gần gũi với những ai bị bỏ rơi, bị loại trừ hay ở ngoại vị.
Đức Phanxicô nhấn mạnh đến sự gần gũi cần có này. Tại sao ngài nhấn mạnh vào điều này? Bởi vì đôi khi có thể có một thứ giai cấp ưu tú nào đó trong giới linh mục khiến các linh mục tách rời khỏi giáo dân; cuối cùng linh mục trở thành một “ông chủ” hơn là một mục tử của toàn thể cộng đoàn đang tiến bước. Điều này sẽ đòi hỏi phải thay đổi một số quan điểm nhìn Hội Thánh chỉ từ trên xuống, méo mó và cục bộ, về chức vụ linh mục, vai trò giáo dân, trách nhiệm Hội Thánh, vai trò quản trị, v.v...
“Không cần thiết phải tạo ra một Hội Thánh khác, nhưng phải tạo ra một Hội Thánh khác biệt”. Đó là thao thức của vị Cha Chung Hội Thánh, cũng phải là thao thức của mỗi người chúng ta. Ước gì mùa Giáng Sinh năm nay và việc tham dự Thượng Hội Đồng lần này là cơ hội để chúng ta trở thành một Hội Thánh gặp gỡ, lắng nghe và gần gũi với nhau và với Dân Chúa. Amen!
Lm. Phêrô Nguyễn Văn Hương
No comments:
Post a Comment